
دانلود مقاله نانو لوله های کربنی pdf دارای 145 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود مقاله نانو لوله های کربنی pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است
بخشی از فهرست مطالب پروژه دانلود مقاله نانو لوله های کربنی pdf
چکیده
مقدمه
فصل اول
1 تولید نانولوله های کربنی با سوزاندن گیاهان
فصل دوم
1 انتقال گرما به وسیله نانوسیالات;
2 . تهیه نانوسیالات;
3 . انتقال حرارت در سیالات ساکن
4 . جریان، جابهجایی و جوشش;
5 . هدایت حرارتی نانوسیال
6 . چشمانداز
فصل سوم
1 محققان با نانو لولههای کربن نخستین مدارالکترونیک تک مولکولی را ساختند
2 پژوهشگران ایرانی موفق به افزایش شار و انرژی مغناطیسی نانوآلیاژ مغناطیسی شدند
3 نانولولههای پلیمری پایدار با کاربردهای نانو زیستفنآوری تولید شد
فصل چهارم
1 خوردگی در جهان نانو
3 فناوری نانو چیست و چه اثری در آینده جهان خواهد داشت؟
4 حفظ خواص نانولولههای کربنی متصل شده با افزودن هیدروژن
5 روشی برای تلخیص نانو لوله های نارس;
6 ساخت نانو مدارهای رایانهای نانو لوله ای
7 رشد قطعات بریده شده نانولولههای کربنی
8 مشاهده نانولولههای کربنی با پرتوهای الکترونی
9 انحناپذیری نانولولهها، عاملی جهت کلیدزنی
10 ساخت جلیقههای ضدگلوله به کمک نانولولهکربنی
11 نانو لولههای کربنی جاذب با آستانه تراوایی کمتر
فصل پنجم
1 جابهجایی شکاف انرژی نانولولههای کربنی با دما
2 عاملدار کردن نانولولهها بدون کاهش هدایت الکتریکی آنها
3 غیرسمیکردن نانو لولههای کربنی با پوششدار کردن آنها
4 خالصسازی نانولولههای کربنی از طریق فرآیند مبتنی بر لیزر
5 رشد نانو لولههای کربنی با روش CVD در دمای پایین
فصل ششم
1 پر نمودن نانو لوله های نیترید بور
2 نانو لولههای کربنی داغترین موضوع در فیزیک;
3 تولید نانولولههای کربنی تکدیواره به وسیله یک فرآیند پلاسمای منحصر به فرد
4 معرفی پایان نامه :سنتز نانولولههای کربنی با روش رشد بر روی پایه کاتالیست آلومینا
5 تشخیص و شناسایی بخارهای شیمیایی به کمک نانولولههای کربنی
روبرت ای فریتاس;
6 نخستین کنگره بین المللی نانو فناوری و کابردهای آن
7 نانولوله کربنی
8 نانولولههای کربنی خالص و اولین آزمایش درون بدن موجود زنده
9 کاربرد نانولولهها در پیلهای خورشیدی;
فصل هفتم
1 تأثیر فناورینانو بر بازارهای انرژی
3 سنتز نانولولههای کربنی با روش رشد بر روی پایه کاتالیست آلومینا
4 نانولولههای کربنی خالص و اولین آزمایش درون بدن موجود زنده
واکنشهای جدید
مسیر انتقال کوتاه
5 مزایای الکترودهای نانوساختار برای تجهیزات ذخیره انرژی پرسرعت;
6 استانداردسازی نانولولههای کربنی
7 چالشهای استانداردسازی نانولولههای کربنی
9 روشها و ابزار اندازهگیری برای مشخصهیابی نانولولههای کربنی
10 کش آمدن نانولولههای کربنی؛ زیربنای توسعه نسل آینده نیمهرساناها و نانوکامپوزیتها
11 ساخت نانوسیمهای مقاوم با ساختار هیبریدی جدید
12 نانو لوله کربنی
فصل هشتم
1خواص نانولوله کربنی
2کاربرد نانوتیوب در صنعت ساختمان
3دلایل رجحان نانولوله کربنی عبارتند از
1 انتقال گرما به وسیله نانوسیالات
اخیراً استفاده از نانوسیالات که در حقیقت سوسپانسیون پایداری از نانوفیبرها و نانوذرات جامد هستند، به عنوان راهبردی جدید در عملیات انتقال حرارت مطرح شده است
تحقیقات اخیر روی نانوسیالات، افزایش قابل توجهی را در هدایت حرارتی آنها نسبت به سیالات بدون نانوذرات و یا همراه با ذرات بزرگتر (ماکرو ذرات) نشان میدهد. از دیگر تفاوتهای این نوع سیالات، تابعیت شدید هدایت حرارتی از دما، همچنین افزایش فوقالعاده فلاکس حرارتی بحرانی در انتقال حرارت جوشش آنهاست. نتایج آزمایشگاهی به دست آمده از نانوسیالات نتایج قابل بحثی است که به عنوان مثال میتوان به انطباق نداشتن افزایش هدایت حرارتی با تئوریهای موجود اشاره کرد. این امر نشان دهنده ناتوانی این مدل ها در پیشبینی صحیح خواص نانوسیال است. بنابراین برای کاربردی کردن این نوع از سیالات در آینده و در سیستمهای جدید، باید اقدام به طراحی و ایجاد مدلها و تئوریهایی شامل اثر نسبت سطح به حجم و فاکتورهای سیالیت نانوذرات و تصحیحات مربوط به آن کرد
سیستمهای خنک کننده، یکی از مهمترین دغدغههای کارخانهها و صنایعی مانند میکروالکترونیک و هر جایی است که به نوعی با انتقال گرما روبهرو باشد. با پیشرفت فناوری در صنایعی مانند میکروالکترونیک که در مقیاسهای زیر صد نانومتر عملیاتهای سریع و حجیم با سرعتهای بسیار بالا (چند گیگا هرتز) اتفاق میافتد و استفاده از موتورهایی با توان و بار حرارتی بالا اهمیت به سزایی پیدا میکند، استفاده از سیستمهای خنککننده پیشرفته و بهینه، کاری اجتنابناپذیر است. بهینهسازی سیستمهای انتقال حرارت موجود، در اکثر مواقع به وسیله افزایش سطح آنها صورت میگیرد که همواره باعث افزایش حجم و اندازه این دستگاهها میشود؛ لذا برای غلبه بر این مشکل، به خنک کنندههای جدید و مؤثر نیاز است و نانو سیالات به عنوان راهکاری جدید در این زمینه مطرح شدهاند. نانوسیالات به علت افزایش قابل توجه خواص حرارتی، توجه بسیاری از دانشمندان را در سالهای اخیر به خود جلب کرده است، به عنوان مثال مقدار کمی (حدود یک درصد حجمی) از نانوذرات مس یا نانولولههای کربنی در اتیلن گلیکول یا روغن به ترتیب افزایش 40 و 150 درصدی در هدایت حرارتی این سیالات ایجاد میکند [2] [3]؛ در حالی که برای رسیدن به چنین افزایشی در سوسپانسیونهای معمولی، به غلظتهای بالاتر از ده درصد از ذرات احتیاج است؛ این در حالی است که مشکلات رئولوژیکی و پایداری این سوسپانسیونها در غلظتهای بالا مانع از استفاده گسترده از آنها در انتقال حرارت میشود. در برخی از تحقیقات، هدایت حرارتی نانوسیالات، چندین برابر بیشتر از پیشبینی تئوریها است. از دیگر نتایج بسیار جالب، تابعیت شدید هدایت حرارتی نانوسیالات از دما [4] [5] و افزایش تقریباً سه برابری فلاکس حرارتی بحرانی آنها در مقایسه با سیالات معمولی است [6 و7 [
این تغییرات در خواص حرارتی نانوسیالات فقط مورد توجه دانشگاهیان نبوده در صورت تهیه موفقیتآمیز و تأیید پایداری آنها، میتواند آیندهای امیدوارکننده در مدیریت حرارتی صنعت را رقم بزند. البته از سوسپانسیون نانوذرات فلزی، در دیگر زمینهها از جمله صنایع دارویی و درمان سرطان نیز استفاده شده است [8]. به هر حال تحقیق در زمینه نانوذرات، دارای آیندهای بسیار گسترده است
2 . تهیه نانوسیالات
بهبود خواص حرارتی نانوسیال احتیاج به انتخاب روش تهیه مناسب این سوسپانسیونها دارد تا از تهنشینی و ناپایداری آنها جلوگیری شود. متناسب با کاربرد، انواع بسیاری از نانوسیالات از جلمه نانوسیال اکسید فلزات، نیتریتها، کاربید فلزات و غیرفلزات که به وسیله یا بدون استفاده از سورفکتانت در سیالاتی مانند آب، اتیلن گلیگول و روغن به وجود آمده است. مطالعات زیادی روی چگونگی تهیه نانوذرات و روشهای پراکندهسازی آنها درسیال پایه انجام شده است که در اینجا به طور مختصر چند روش متداول را که برای تهیه نانوسیال وجود دارد ذکر میکنیم. یکی از روشهای متداول تهیه نانوسیال، روش دو مرحلهای است [10]. در این روش ابتدا نانوذره یا نانولوله معمولاً به وسیله روش رسوب بخار شیمیایی (CVD) در فضای گاز بیاثر به صورت پودرهای خشک تهیه میشود [11] [ شکل 1 وسط]، در مرحله بعد نانوذره یا نانولوله در داخل سیال پراکنده میشود. برای این کار از روشهایی مانند لرزانندههای مافوق صوت و یا از سورفکتانتها استفاده میشود تا تودههای نانوذرهای به حداقل رسیده و باعث بهبود رفتار پراکندگی شود. روش دو مرحلهای برای بعضی موارد مانند اکسید فلزات در آب، دیونیزه شده بسیار مناسب است [10] و برای نانوسیالات شامل نانوذرات فلزی سنگینی، کمتر موفق بوده است
روش دو مرحلهای دارای مزایای اقتصادی بالقوهای است؛ زیرا شرکتهای زیادی توانایی تهیه نانوپودرها در مقیاس صنعتی را دارند
روش یک مرحلهای نیز به موازات روش دو مرحلهای پیشرفت کرده است؛ به طور مثال نانوسیالاتی شامل نانوذرات فلزی با استفاده از روش تبخیر مستقیم تهیه شدهاند [2] و [12]. در این روش، منبع فلزی تحت شرایط خلاء تبخیر میشود [14] [شکل 1 چپ[
در این روش، تراکم توده نانوذرات به حداقل خود میرسد، اما فشار بخار پایین سیال یکی از معایب این فرایند محسوب میشود؛ ولی با این حال روشهای شیمیایی تک مرحلهای مختلفی برای تهیه نانوسیال به وجود آمده است که از آن جمله میتوان به روش احیای نمک فلزات و تهیه سوسپانسیون آن در حلالهای مختلف برای تهیه نانوسیال فلزات اشاره کرد [16] [شکل 1 راست]. مزیت اصلی روش یک مرحلهای، کنترل بسیار مناسب روی اندازه و توزیع اندازه ذرات است
3 . انتقال حرارت در سیالات ساکن
خواص استثنایی نانوسیالات شامل هدایت حرارتی بیشتر نسبت به سوسپانسیونهای معمولی، رابطه غیرخطی بین هدایت وغلظت مواد جامد و بستگی شدید هدایت به دما و افزایش شدید فلاکس حرارتی در منطقه جوشش است. این خواص استثنایی، به همراه پایداری، روش تهیه نسبتاً آسان و ویسکوزیته قابل قبول باعث شده تا این سیالات به عنوان یکی از مناسبترین و قویترین انتخابها در زمینه سیالات خنک کننده مطرح شوند. نتایج یکی از تحقیقات منتشر شده در زمینه تغییر هدایت حرارتی نانوسیال به عنوان تابعی از غلظت در شکل (2) آمده است
بیشترین تحقیقات روی هدایت حرارتی نانوسیالات، در زمینه سیالات حاوی نانوذرات اکسید فلزی انجام شده است
ماسودا افزایش 30 درصدی هدایت حرارتی را با اضافه کردن 3/4 درصد حجمی آلومینا به آب گزارش کرده است. لی [15] افزایش 15 درصدی را برای همین نوع نانوسیال با همین درصد حجمی گزارش کرده است که تفاوت این نتایج را ناشی از تفاوت در اندازه نانوذرات بهکار رفته در این دو تحقیق میداند. قطر متوسط ذرات آلومینای بکاررفته در آزمایش اول 13نانومتر و در آزمایش دوم 33 نانومتر بوده است. زای و همکاران [20] [19] افزایش 20 درصدی را برای 50 درصد حجمی از همین نانوذرات گزارش کردهاند. گروه مشابهی [21] برای نانوذرات کاربید سیلیکون نیز به نتایج مشابهی رسیدند. لی بهبود نسبتاً کمتری را در هدایت حرارتی نانوسیالات حاوی نانوذرات اکسید مس، نسبت به نانوذرات آلومنیا مشاهده کرد؛ در حالی که ونگ [24] 17 درصد افزایش هدایت حرارتی را برای فقط 4/0 درصد حجمی از نانوذرات اکسید مس در آب گزارش کرده است. برای نانوسیال با پایه اتیلن گلیکول، افزایش بالای 40 درصد برای 3/0 درصد حجمی مس با متوسط قطر ده نانومتر گزارش شده است. پتل [5] افزایش بالای 21 درصد برای سوسپانسیون 11 درصد حجمی از نانوذرات طلا و نقره که به ترتیب در آب و تولوئن پراکنده شده بودند را مشاهده کرد. در مواردی هم هیچ افزایش قابل توجهی در هدایت مشاهده نشده است
[23]
اخیراً تحقیقات دیگری روی وابستگی هدایت به دما برای غلظتهای بالای نانوذرات اکسید فلزات و غلظتهای پایین نانوذرات فلزی در حال انجام است که در هر دو مورد در محدوده دمای 20 تا 50 درجه سانتیگراد افزایش دو تا چهار برابری در هدایت مشاهده شده است و در صورت تأیید این خواص برای دماهای بالاتر میتوان نانوسیال را در سیستمهای گرمایشی نیز استفاده کرد
بیشترین افزایش هدایت در سوسپانسیون نانولولههای کربنی گزارش شده است که علاوه بر هدایت حرارتی بالا، نسبت طول به قطر بالایی دارند[شکل 3]. از آنجا که نانولولههای کربنی، تشکیل یک شبکه فیبری میدهند، سوسپانسیون آنها بیشتر شبیه کامپوزیتهای پلیمری عمل میکند. بیرکاک[25] افزایش 125 درصدی هدایت را در اپوکسی پلیمر- نانولوله حاوی یک درصد نانولوله تک دیواره گزارش کرد، همچنین مشاهده کرد که با افزایش دما، هدایت حرارتی افزایش مییابد
چوی[3] برای سوسپانسیون یک درصد نانولولههای چند دیواره در روغن [شکل 3 ب] 16 درصد افزایش هدایت حرارتی گزارش کرده است. گزارشها و تحقیقات مختلفی در زمینه افزایش هدایت حرارتی سوسپانسیون نانولولهکربنی ارائه شده است؛ زای [26] افزایش ده تا 20 درصدی هدایت حرارتی را در سوسپانسیون یک درصد حجمی با سیال آب گزارش کرده است. ون و دینگ [27] نیز 25درصد افزایش هدایت را در سوسپانسیون 8/0 درصد حجمی در آب گزارش کرده است. اسیل [23] بیشترین افزایش را 38 درصد برای سوسپانسیون شش درصد حجمی در آب گزارش کرده است
ون و دینگ افزایش سریع هدایت در غلظتهای حدود 2/0 درصد حجمی را گزارش کرده و نشان داده است که این افزایش از آن به بعد تقریباً ثابت میماند. در تمامی گزارشها افزایش هدایت با دما مشاهده شده؛ هر چند برای دماهای بالاتر از 30 درجه سانتیگراد این افزایش تقریباً متوقف میشود
4 . جریان، جابهجایی و جوشش
اخیراً ضرایب انتقال حرارت نانوسیال در جابهجایی آزاد و اجباری اندازهگیری شده است. داس [17] آزمایشهای تعیین خواص حرارتی جوشش را برای نانوسیال شروع کرد. یو [6] فلاکس حرارتی بحرانی نانوسیال آلومینا- آب در حال جوشش را اندازهگیری کرد و افزایش سه برابری در فلاکس حرارت بحرانی (CHF) را نسبت به آب خالص گزارش کرد. در همین زمینه واسالو [7] نانوسیال سیلیکا- آب را تهیه کرد و همان افزایش سه برابری در CHF را گزارش کرد. ضریب انتقال حرارت جابجایی آزاد علاوه بر اینکه به هدایت حرارتی بستگی دارد، به خواص دیگری مانند گرمای ویژه، دانسیته و ویسکوزیته دینامیک نیز وابسته است که البته در این درصدهای حجمی پایین همانطور که انتظار میرفت و مشاهده شد، گرمای ویژه و دانسیته بسیار به سیال پایه نزدیک است [33]. ونگ [34] ویسکوزیته آلومینا- آب را اندازه گرفت و نشان داد که هر چه ذرات بهتر و بیشتر پراکنده شوند ویسکوزیته پایینتری را مشاهده میکنیم. وی افزایش 30 درصدی در ویسکوزیته را برای سوسپانسیون سه درصد حجمی گزارش کرد که در مقایسه با نتیجه پکرچو [35] سه برابر بیشتر به نظر میرسد که نشاندهنده وابستگی ویکسوزیته به روش تهیه نانوسیال است. ژوانولی [32] ضریب اصطکاک را برای نانوسیال حاوی یک تا دو درصد ذرات مس به دست آورد و نشان دادکه این ضریب تقریباً مشابه سیال پایه آب است. ایستمن [36] نشان داد که ضریب انتقال حرارت جابهجایی اجباری سوسپانسیون 9/0 درصد حجمی از نانوذرات اکسید مس، 15 درصد بیشتر از سیال پایه است
ژوان ولی [32] ضریب انتقال حرارت جابهجایی اجباری در جریان آشفته را نیز اندازه گرفتند و نشان دادند که مقدار کمی از نانوذرات مس در آب دیونیزه شده، ضریب انتقال حرارت را به صورت قابل توجهی افزایش میدهد، به طور مثال افزودن دو درصد حجمی از نانوذرات مس به آب، حدود 39 درصد انتقال حرارت آن را افزایش میدهد. در حالی که در تناقض با نتایج بالا، پکوچو [35] کاهش 12درصدی ضریب انتقال حرارت را در سوسپانسیون حاوی سه درصد حجمی از آلومینا و تیتانا در همان شرایط مشاهده کردند. پوترا [28] با کار روی جابجائی آزاد، بر خلاف هدایت و جابهجایی اجباری، کاهش انتقال حرارت را مشاهده کرد. داس با [17] انجام آزمایشهای جوشش روی آلومینا- آب نشان داد که با افزایش درصد حجمی نانوذرات، بازدهی جوشش نسبت به سیال پایه کم میشود. وی این کاهش را به تغییر خواص سطحی بویلر به علت تهنشینی نانوذرات روی سطح ناهموار آن نسبت داد، نه به تغییر خواص سیال. یو [6] با اندازهگیری فلاکس حرارتی بحرانی برای جوشش روی سطوح تخت و مربعی مس که در نانوسیال آب- آلومینا غوطهور بودند، نشان داد که فلاکس حرارتی این سیالات سه برابر آب است و اندازه متوسط حباب، افزایش و فرکانس تولید آنها کاهش مییابد. این نتایج را واسالو [7] نیز تأیید کرد. وی روی نانوسیال آب – سیلیکا کار میکرد و افزایش فلاکس حرارت بحرانی را برای غلظتهای کمتر از یکهزارم درصد حجمی گزارش کرد. هنوز مدلی برای پیشبینی این افزایشها و فاکتورهای مؤثر بر آن وجود ندارد
5 . هدایت حرارتی نانوسیال


دانلود گزارش کار اموزی روند طراحی نقشه های ساختمانی شرکت مشاوره ارکان توسعه pdf دارای 33 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود گزارش کار اموزی روند طراحی نقشه های ساختمانی شرکت مشاوره ارکان توسعه pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود گزارش کار اموزی روند طراحی نقشه های ساختمانی شرکت مشاوره ارکان توسعه pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن دانلود گزارش کار اموزی روند طراحی نقشه های ساختمانی شرکت مشاوره ارکان توسعه pdf :
چکیده
طبقه همکف : اطلاعات، سرویس های بهداشتی آقایان و خانم ها، اتاق های مربیان، تعدادی انبار، آبدارخانه، آزمایشگاههای آنالیز و سیگامی، شیمی و فیزیک، معدنی عمومی، شیمی آلی، فیزیک مکانیک، مکانیک سیالات، تحقیقات شیمی، اتاق رسمی فنی.
طبقه اول و دوم : سرویس های بهداشتی آقایان و خانم ها، اتاق های مربیان، تعدادی انبار، آبدارخانه، آزمایشگاههای اپتیک، فیزیک الکترونیک، مدار منطقی، الکترونیک، میکروبیولوژی، فیزیولوژی، کشاورزی، بیوشیمی، اتاق استراحت مربیان.
طبقه سوم : اتاق منشی و مسئول، سرویس های بهداشتی آقایان و خانم ها، اتاق های مربیان، تعدادی انبار، آزمایشگاه معماری کامپیوتر، کارگاههای آموزش کامپیوتر، ساخت و تعمیر آزاد کامپیوتر.
در ادامه تعدادی از نقشه ها و عکس های مربوط به این ساختمان ارائه
می شود.
و پلانهای مسکونی که هر کدام در قسمت خود آن توضیح داده شده است.
مقدمه :
معماری پنجرهای است که اگر آن را بگشایی همه چیز را زیباتر خواهی دید زیباتر زندگی خواهی کرد.
و تأثیر آن بر روح آدمی مطمئناً پلکانی خواهد بود به سوی بالا اگر یادمان نرود که معماری هنری است متناسب با فرهنگ هر ملت و معماری باید مردمی، همراه با احساسات انسانی و منظم باشد.
به امید آن روز که تمام سعی خود را برای داشتن
مکانی زیباتر، امن تر و راحت تر
برای زندگی کردن بنماییم.
فصل اول
معماری رهیافتی است به جعبهای با دو بعد آرمان و هدف، آرمان معماری فرم بخشیدن به یک الگوی جهانی و هدف آن، بیدار کردن احساس انسانی است و برای رسیدن به این دو باید از فن و هنر در کنار یکدیگر بهره برد.
موضوع اولیه معماری ایجاد یک الگوی فضایی است، یعنی نظم بخشیدن به یک فضای برهنه و عاری از هر چیز.
انتظام فضایی. به معنای استفاده از فرمی است که فضا منشاء آن است و نظمی شفاف آن را به فضا مرتبط میکند.
برای دستیابی به این هدف، معماری به هندسه نیاز دارد، هندسه علم ایجاد نظم منطقی و هوشمندانهای است که حامل ارتباط فرم با فرم و فرم با فضا میباشد.
از این رو، هندسه فرم آرمانی را ایجاد میکند، فرمی که بیان بصری مفهوم است و فضایی انتزاعی در آن تجلی مییابد.
به طور کلی هندسه به ارتباطات منطقی خالص توجه دارد، بنابراین هندسه مفاهیم و ارزشهای اجتماعی را منعکس میسازد و جهانی با منطق شفاف ایجاد میکند. به طور خلاصه، هندسه ثباتی منطقی باقی میماند و ارزشهایی چون صداقت، زیبایی و خوبی در مرحله دوم ارائه میشوند.
منطقی که احساس را طرد میکند و تنها درباره حقیقت با ما صحبت میکند.
معماری، پیوسته در جستجوی انتظامی است که بر اساس نیروی طبیعی و جاذبه زمین باشد، اگر چه هنوز به آن دست نیافته است.
بر خلاف هندسه، معماری نمیتواند در تمام ابعاد نفوذ کند، زیرا نیروی جاذبه آن را به حرکتهای افقی و عمودی محدود میسازد. معماری، الگویی پویاست.
یک ساختمان طبیعتاً حرکت میکند ولی زمانی که مردم در امتداد مسیری حرکت میکنند، شکل آن در حال حرکت به نظر میرسد. مردم با حرکت و تغییر نقطه دیدشان فرم کلی معماری را در ذهن تجسم میکنند.
موضوع دوم در معماری بیدار کردن احساسات انسانی است. هندسه، فضایی منطقی و با ثبات ایجاد میکند. ولی به راستی، این منطق چگونه ما را با تجربههای معماری آشنا میسازد؟ آیا تنها نظم هندسی است که فضا را روشن و واضح میسازد؟ آیا هندسه باعث یکنواختی و سکون نیست؟ آیا نیازی به رهایی فضا از ثبات هندسی ناشی میشود؟ آیا فرم و فضا صرفاً باید بر اساس منطق هندسی شکل گیرد؟
هنگامی که چند فرم یا حجم در کنار هم قرار میگیرند، این هندسه و منطق هندسی است که به آنها نظم و ترتیب میبخشد. زمانی که این انتظام بین عناصر معماری مانند ستون، دیوار، سقف و کف ایجاد میشود، در واقع به آنها هویت میبخشد. و در نتیجه ما نظم موجود در این مجموعه را درک میکنیم. اگر در این عناصر، نسبتها دقیقاً بر اساس ابعاد و اندازهها و تناسبات ریاضی باشد، ما یک مجموعه خردمند را احساس میکنیم.
هندسه و تناسبات آن از اجزاء مختلف یک سیستم واضح بصری میسازند. آیا در الین سیستم صرفاً تناسبات هندسی و ایجاد فضایی با نظم مشخص مطرح است؟ در پایان آیا یک سیستم صرفاً موزون و معقولانه، دارای نوعی یکنواختی است ؟
هنگامی که نظامی منطقی بر فرم و فضا غالب باشد، فضا را تحت الشعاع خود قرار میدهد به هر حال معماری به نظم هندسی نیاز دارد، ولی ممکن است این نظم روح و جان معماری را بگیرد.
بنابراین اگر معماری صرفاً بر اساس منطق باشد نمیتواند پاسخگوی روح و احساسات ما باشد. برای دستیابی به این هدف باید از قواعد منطقی و خشک آن کناره گرفت. بنابراین، بین قواعدد نوعی و تضاد ایجاد شود، نوعی پویایی که بین فرم با فرم یا فرم با فضا ایجاد شود تا نیازهای احساسی ما نیز ارضاء شود. زیرا این تضاد و پویایی، سرشار از هیجان و احساسات است.
معماری میکوشد تا نظم را برای مردم متجلی سازد و این مردم هستند که در حرکت تدریجی نظم، فضا را درک میکنند و آن تأثیر میپذیرند. این نظم در ذهن افراد، پویایی و تحرک مییابد و مردمی که معماری را تجربه میکنند از این پویایی تأثیر میگیرند و بدین گونه معماری از طریق نظم انتزاعی خود در ما تأثیر میگذارد.
در حقیقت پویایی موضوع معماری نیست، بلکه پیامد آن است. معماری قادر به پیش بینی واکنشهای احساسی ما نیست. از این رو آن را نمیتوان در روند طراحی پیش بینی کرد، همانگونه که نمیتوان شیوههای مختلف یک بازی را پیش بینی کرد، زیرا آنچه ذهن ما را تحت تأثیر قرار میدهد، نامشخص است. معماری باید ادامه یابد تا با آزمون و خطای روشهای مختلف به یک معماری خلاقانه دست یافت.
اما برای این که یک طرح خیالی معماری را هر چند خلاقانه به واقعیت تبدیل کنیم باید دو زبان نوشتار و ترسیم را بدانیم.
در زبان نوشتار اطلاعات فنی پروژه را بررسی میکنیم.
و در زبان ترسیم با استفاده از تصاویر دو بعدی و سه بعدی به درک بهتر از آن میرسیم.
به طور کلی یک پروژه ساختمانی شامل چهار مرحله است :
1) فاز
2) فاز یک
3) فاز دو
4) فاز سه
1) فاز صفر که همان مرحله مطالعاتی پروژه میباشد این مطالعات در زمینههای مختلف انجام میگیرد. در زمینه طراحی، مطالعات شناخت پروژه و نیز بدست آورده متر مربع فضاها و ; جزء فاز صفر محسوب میگردد.
برای نمونه در زیر به بررسی روند طراحی یک واحد مسکونی اشاره شده است. گ
1) انجام مطالعات اولیه برنامه ریزی فیزیکی و تعیین اهداف پروژه
2) بررسی عوامل محیطی، جغرافیایی و فرهنگی
3) شناسایی کامل اجزای عملکرد ساختمان :
الف ) ورودی
ب ) هال خصوصی (نشیمن)
ث ) پذیرایی
ج ) ناهار خوری
د ) آشپزخانه
ن ) اتاق حمام
و ) سرویس بهداشتی (حمام و دستشویی)
ه ) اتاق خواب
ی ) بالکن (تراس)
4) بررسی روابط متقابل اجزاء طرح
5) تجزیه و تحلیل زمین (آنالیز سایت) و مکان یابی ساختمان
6) تعیین نحوه استقرار ساختمان و سازماندهی فضاها در ارتفاع
7) بررسی مصالح و انتخاب سیستم ساختمانی مناسب
در موارد بالا مختصراً به بررسی فاز صفر یک ساختمان مسکونی پرداختیم. بعد از این فاز یک شروع میشود که همان مرحله تهیه نقشههای ساختمانی توسط مهندس معمار میباشد در این مرحله نقشهها فقط حالت شناخت فضاها را دارند و به هیچ وجه جزئیات را نشان نمیدهند البته خود طراح حتماً باید در ضمن طراحی جزئیات را مدنر داشته باشد تا در مراحل بعدی با اشکال مواجه نشود. مقیاس نقشههای ساختمانی در فاز یک تا 100/1 میباشد.
فاز دو : که همان مرحله تهیه نقشههای اجرایی میباشد در این مرحله تمامی جزئیات اجرایی ساختمان باید مدنظر قرار گیرند و به طور کامل در نقشههای اجرایی نشان داده شوند. مقیاس نقشهها در فاز دو از 50/1 تا 1/1 میباشد.
نقشههای اجرایی شامل 4 بخش است :
1) نقشههای معماری که توسط مهندس معمار تهیه میشود وبا نماد A شماره گذاری میشوند.
2) نقشههای سازه که توسط مهندس عمران تهیه میشود و با نماد S شماره گذاری میشوند.
3) نقشههای تاسیسات الکتریکی و مکانیکی که توس مهندس برق و مهندس مکانیک طراحی میشود و با نماد M شماره گذاری میشوند.
4) مدارک ضمیمه پروژه که شامل دفترچه مشخصات فنی پروژه میباشد که با نماد E شماره گذاری میشوند.
فاز سه : که همان مرحله اجرای ساختمان میباشد دراین مرحله تمامی فعالیتهایی که قبلاً بر روی کاغذ انجام شده بود باید بر روی زمین مورد نظر پیاده و اعمال شود.
ارزیابی بخشهای مرتبط با کارورزی
پروژه شماره 1
پروژه شماره 2
محاسبه میزان ساخت
16/90 = 00/7 88/12 = مساحت کل
7 (2 + (6/0 88/12 )) = میزان ساخت
7 (2+ 73/7) =
M2 11/68 = 7 73/ 9 =
12 + (1/1 50) = طبق ضابطه
M2 67 = 12 + 55 =
طبق ضابطه – میزان ساخت = نورگیر
M2 11/1 = 67 – 11/68 =
طراحی مبلمان
و
تجهیزات بهداشتی
ساختمان
پروژه شماره 3
فصل دوم
بررسی روند طراحی پروژه ها
روند طراحی پروژه شماره 1
در این پروژه یک زمین 5/11 9 در اختیار داشتیم که با توجه به این که اینجانب هنوز با ضوابط شهرداری آشنایی نداشتم مسئول کارآموزی به من اجازه 96/8 متر پیشروی در طول زمین را داد که هر چند این مسئله طراحی نما را محدود میکرد ولی چون نقشههایی که موظف به انجام آنها بودم فقط شامل پلانها میشد لطمه چندانی به کار نمیزد.
در این پروژه ما فضاهای زیر را احتیاج داشتیم.
1) راه ارتباطی واحدها (جعبه پله )
2) هال
3) اتاق خواب
4) آشپزخانه
5) سرویس های بهداشتی
6) حیاط خلوت
اهمیت راه ارتباطی واحدها واضح است چون بدون پله ما قادر به رسیدن به واحدهای مورد نظر نیستیم. در طراحی جعبه پله سعی کردم استانداردها را رعایت کنم مثلاً عرض پلهها 4/1 گرفته شده و یا ارتفاع پلهها حدوداً 17 CM در نظر گرفته شده است و در ضمن به خاطر همجواری با نور مستقیم در همه ساعتهای روز راه پلهها روشن میباشد. چون این واحدها دارای متراژ کمی میباشند بنابراین از فضای هال هم برای افراد خصوصی خانه و هم برای میهمانها استفاده میشود موقعیت هال نسبت به در ورودی طوری است که قرد تازه وارد به فضای خصوصی خانه دید ندارد از این نظر اتاق خواب در امنیت قرار دارد و در ضمن وجود حمام در داخل اتاق خواب به راحتی افراد خانه کمک میکند.
آشپزخانه را در کنار ورودی و مشرف به نور مستقیم آفتاب قرار دادهام در ضمن در کنار آشپزخانه حیاط خلوتی قرار دادهام که هم محل تهیه سرویس بهداشتی میباشد و هم تهویه آشپزخانه از این راه انجام میشود.
و به دلیل نزدیک بودن آشپزخانه و سرویسهای بهداشتی در هزینه لوله کشی نیز صرفه جویی میشود.
متراژهای سرویسهای بهداشتی مناسب بوده و راحتی افراد در طراحی آن لحاظ شده است.
روند طراحی پروژه شماره 2
در این پروژه یک زمین 7 8/14 در اختیار داشتیم که تمامی زمین باید ساخته میشد، زمین جنوبی بود و باید 2 باب مغازه تجاری در هم کف ساختمان به علاوه 10 واحد مسکونی بنابراین از بر زمین ما میتوانستیم 2 واحد مغازه به اضافه در ورودی را داشته باشیم.
از فضای پشت جعبه پله نیز به عنوان ادامه واحدهای تجاری استفاده کردم و زیرزمین که 2 متر پایین تر از سطح زمین است به عنوان انبار این واحدهای تجاری استفاده میشود.
به دلیل این که ارتفاع داخل مغازهها را 5 گرفتهام میتوان در داخل مغازه بالکن زد و این بر کاربری این واحدهای تجاری میافزاید.
در واحدهای مسکونی فضاهای زیر را ایجاد کردهام.
1) آشپزخانه
2) هال
3) سرویس بهداشتی
4) اتاق خواب
5) حیاط خلوت
6) راه ارتباطی واحدها (جعبه پله )
در طراحی جعبه پله استانداردهای ارتفاع و عرض کف پله را رعایت کرده و از نور مستقیم آفتاب بهره گرفتهام.
هر پادگر به دو واحد اختصاص دارد بعد از وارد شدن از در وارد فضای ورودی و همان خانه میشویم هال نور خود را از پنجره آشپزخانه که به دلیل اپن بودن آن نور راحت تر وارد هال میشود تأمین میکند.
در واقع به دلیل این که نقطه مشترک آشپزخانه و اتاق خواب و سرویسهای بهداشتی میتواند هال باشد هال را در وسط پلان قرار دادهام.
دستشویی را در کنار اتاق خواب قرار دادهام و در آن به کنجی از هال باز میشود و از این نظر موجب آزار افراد خانه نمیشود.
حمام را به دلیل راحتی افراد خانه در داخل اتاق قرار داده ام که از هوای آزاد مجاورش در حیاط خلوت تهویه میشود و هم از حیاط خلوت به اتاق خواب نور داخل میشود.
روند محاسبه مقدار ساخت مفید و طبق ضابطه
به طور کلی زمینها به دو دسته 1) سنددار 2) قولنامهایی تقسیم میشوند.
برای ساخت و ساز بر روی هر زمینی باید مجوز ساخت و پروانه کسب کرد. در مجوز ساخت میزان متراژ ساخت یا تراکم تعیین میشود. که این تراکم را مهندسین شهرساز و معمار برای هر منطقه تعیین میکنند مثلاً تراکم چند منطقه کرج به شرح زیر است :
400 – 100 شاهین ویلا
170 ساسانی
120 عظیمیه
105 فردیس
در هر زمین میتوان 60% از طول آن را ساخت که به این میزان طول پیشروی گفته میشود. و چنانچه همسایگان رضایت داشته باشند میتوان 2 متر نیز به این میزان اضافه کرد بنابراین :
(عرض زمین) (2 + (60% طول زمین)) = میزان ساخت
مساحت جعبه پله + 1/1 (متراژ ساخت دستور نقشه) = طبق ضابطه
طبق ضابطه – میزان ساخت = نورگیر
نورگیر فضاهای اصلی مانند خواب، پذیرایی، هال باید 06/0 مساحت کل باشد و نورگیر فضاهای فرعی (آشپزخانه) باید 03/0 مساحت کل باشد.
روند طراحی پروژه شماره 3)
در این پروژه میزان ساخت را طبق آنچه در روند محاسبه میزان ساخت یادآور شدهایم محاسبه کره و به این نتیجه رسیدیم که ما میتوانیم 121 متر بنا داشته باشیم و عرض پیشری زمین 12 متر میباشد (بدون 2 متر اضافی) و شروع به طراحی نمودهایم.
روند طراحی واحدها :
پذیرایی : در فرهنگ ما از آنجا که تعارفات خاصی با میهمان دارند من پذیرایی را در سمت چپ در ورودی قرار داده ام تا وارد فضای خصوصی خانه نشود و همچنین برای سرویس دادن بهتر و راحت تر به میهمان فضای مابین کابینتهای بالاو پایین سمت پذیرایی را به عرض 5/1 باز گذاشتهام که البته میتوان این فضا را با در کشویی کوچکی که وجود دارد بست.
در ضمن پذیرایی دارای نور مستقیم میباشد و از لحاظ چیدمان مبلمان گنجایش یک میلمان 9 نفره را به راحتی دارد.
آشپزخانه : آشپزخانه را در میان هال و پذیرایی قرار دادهام تا به هر دو فضا بتواند سرویس بدهد ولی دید آشپزخانه را به پذیرایی محدود کردهام تا موجب آسایش افراد داخل آشپزخانه باشد ورودی آشپزخانه و قسمت ورودی خانه به هم نزدیک است چون باید به راحتی خریدهای خانه داخل آشپزخانه بشود در سمت راست آشپزخانه تراس را قرار دادهام تا به راحتی آشپزخانه افزوده شود از لحاظ چیدمان معماری جای هر چیز را در آشپزخانه مشخص کردهام و سعی کردهام هر چیز را در بهترین جا قرار دهم.
مثلاً سینک ظرفشویی را به این خاطر در گوشه آشپزخانه گذاشتهام تا جلوی دید افراد خانه و مهمانان نباشد تا در صورت کثیف بودن ظرفها موجب آزردگی خاطر نشود.
ناهار خوری :
در فضای روبروی آشپزخانه و در ادامه هال قرار دارد. دارای نور مستقیم است و گنجایش یک میز ناهار خوری 12 نفره را به سهولت دارد.
هال : در فضای بین ناهار و ورودی قرار دارد و در قسمت گوشه آن فضای خصوصی اتاق خوابها قرار میگیرد.
سرویس بهداشتی :
دستشویی را در فضای ورودی خانه قرار دادهام تا میهمانان برای رفتن به دستشویی به فضای خصوصی خانه وارد نشوند و دارای اندازههای استاندارد میباشد.
در بین دو اتاق خواب حمام را قرار داده ام تا دسترسی به آن برای همه افراد خانه راحت باشد و همچنین در نقطه امنی قرار دارد و دارای اندازههای استاندارد میباشد.
اتاقهای خواب :
اتاق خواب دارای آسایش کافی میباشد برای آسایش و راحتی بیشتر جای کمدهای دیواری را نیز معین کردهام و دارای متراژ مطلوبی میباشند از لحاظ چیدمان اساسیه نیز مشکلی ندارند.
طبقه همکف :
در فضاهای همکف نیز 3 پارکینگ برای واحدها در نظر گرفتهام و سه عدد انباری نیز که برای امنیت بیشتر در گوشه و در پشت دیوار راه پله قرار دارد با متراژهای مناسب و در نهایت سعی کردهام رابطه خوبی بین طراحی و چیدمان ستونها برقرار کرده به هیچکدام لطمهای نخورد.
برای درک بهتر طرح یک پرسپکتیو داخلی و یک پرسپکتیو خارجی را نیز به نقشهها اضافه کردهام.


دانلود مقاله دولت الکترونیک و نقش رایانه در پیشرفت های بشری pdf دارای 11 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود مقاله دولت الکترونیک و نقش رایانه در پیشرفت های بشری pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود مقاله دولت الکترونیک و نقش رایانه در پیشرفت های بشری pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن دانلود مقاله دولت الکترونیک و نقش رایانه در پیشرفت های بشری pdf :
دولت الکترونیک و نقش رایانه در پیشرفت های بشری
مقدمه
یکی از مباحث مطرح در حوزه ارتباطات و مدیریت دولت الکترونیک، می باشد. این جنبه از ارتباطات رایانه ای و الکترونیک طی سال های اخیر در جهان مورد توجه قرار گرفته و بسیاری از سازمان های دولتی برای ارائه خدمات خود به مردم به استفاده از این پدیده روی آورده اند.
دولت الکترونیک در واقع اصطلاحی است که به ارائه خدمات دولتی از طریق اینترنت و با بکارگیری ابزارهای رایانه ای اطلاق می شود.
اصطلاح دولت الکترونیک به معنای کاربرد شبکه ه
ای کامپیوتری و هر نوع ابزار الکترونیکی دیگر، توسط وزارت خانه ها، سازمان ها و ادارات دولتی به سمت ارائه خدمات و اطلاعات به مردم، شرکتها و سایر سازمان های دولتی است. بدیهی است با توجه به گسترش روز افزون و بی حد و حصر اینترنت همانند هر چیز و هر پدیده دیگر همانند تجارت الکترونیک، بانک الکترونیک و; نقش اینترنت و فن آوری اطلاعات در دولت الکترونیک اهمیت پیدا می کند.
از جمله مهمترین مزایای دولت الکترونیک آن است که همه افراد اعم از حقیقی و حقوقی سازمان و بخش های خصوصی و دولتی قادر می شوند از طریق اینترنت و رایانه و به دور از محدودیت های مکانی و زمانی به اطلاعات و خدمات دولتی دسترسی پیدا کنند.
از جمله مصادیق بارز مزیت چنین دولتی را می توان از بین رفتن رانت دانست چرا که لازمه چنین دولتی را شفافیت کامل است. در چنین سیستمی دیگر نیاز به حضور فیزیکی دو طر ف (شهروندان و حکومت) در یک محل واحد وجود ندارد، بلکه هر یک از طرفین با استفاده از امکاناتی که شبکه اینترنت در اختیارشان می گذارد به رتق و فتق امور می پردازند.
شهروندان عادی می توانند از طریق سایت اینترنتی و سازمان های دولتی به آن دست از خدمات و اطلاعات دولتی که مورد نیازشان است دسترسی پیدا کنند، صاحبان کسب و پیشه می توانند در جریان آخرین بخش نامه ها، مزایده ها و مناقصه های دولتی و; قرار گیرند و حلقه کامل کننده همه این ها دو سویه بودن این بستر است. به صورتی که از یک طرف مراجعه کنندگان به چنین سایت هایی، بتوانند به این اطلاعات دسترسی داشته باشند و از طرف دیگر صاحبان سایت ها بتوانند نه تنها از مراجعه کنندگان بازخورد داشته باشند بلکه مراحل بعدی چنین عملیاتی را تکمیل و مثلاً در یک مزایده الکترونیک شرکت کنند و قیمت ها و شرایط حضور
را از طریق اینترنت به ثبت برسانند و نتیجه آن را هم در موعد مقرر از همین طریق مشاهده و دریافت کنند. دولت الکترونیک مزایای دیگری نیز دارد که در حالت کلی می توان به ارائه بهتر خدمات دولتی به شهروندان از طریق دسترسی به اطلاعات و اداره موثر امور دولت اشاره کرد.
در نتیجه این فرایند، رانت خواری، مفاسد اداری و هزینه های دولت کمتر و دقت شفافیت امور آن بیشتر خواهد شد.
کاربردهای فن اوری اطلاعات در تجارت الکترونیکی
جلوه IT در روابط میان دولت ها، تجارت الکترونیک است. امروزه میزان استفاده از فن آوری اطلاعات در روابط اقتصادی بین کشورها است که سهم حضور در اقتصاد بین الملل را تعیین می کند.
از این رو کشور های مختلف و در حال توسعه در رقابت برای به کارگیری IT در فرایندهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی هستند.
نویسنده در این جستار به نقش فن آوری اطلاعات در حضور و رشد پدید
فن آوری اطلاعات عبارتند از گردآوری، سازماندهی، ذخیره و نشر اطلاعات اعم از متن، تصویر و یا عدد که با استفاده از ابزار های رایانه ای و مخابراتی صورت پذیرد.
امروزه فن آوری اطلاعات به عنوان یکی از فن آوریهای نوین بشری، نه تنها خود دستخوش تغییرات ژرفی شده، بلکه به سرعت در حال تاثیر گذاری بر الگوی زندگی، روش تحقیق، آموزش، مدیریت، تجارت، حمل و نقل، مقوله های ایمنی و امنیتی و دیگر زمینه های زندگی انسانی است. .
فن آوری اطلاعات هم چنین می تواند در شکوفایی تحقیقات بشری در عرصه های مخلف علوم و مهندسی نقش تعیین کننده ای ایفا نماید.
پیشرفت های دو دهه اخیر در رایانه ها، به ویژه ابر رایانه ها، نرم افزار های شبیه سازس و شبکه های ارتباطی افق جدیدی را برای ورود به دنیای واقعی، فرآوری محققین قرار داده است.
نظارت الکترونیک
یکی از موارد برتری دین اسلام، تازگی، روزآمد بودن و تطابق آن با اوضاع و شرایط متحول زمان است. اجتهاد، کوششی است برای همگامی با پیشرفت های بشری برخاسته از نیازمندیها. سرعت تحولات و توسعه دانش بشری، فرصت تفکر و تدبیر را در زدودن تردید و وسواس، می رباید. عقب ماندگی از خیل عظیم جهان مجازی و فوق پیشرفته، خسرانی است که جبران آن در وهم نمیگنجد. مجال آزمون و خطا و تجربه از کف ها ربوده شد.
لذا برای جبران یک سو نگری بودجه ریزان کشور، تدابیری اندیشیده شده که هر یک، در خور توجه ویژه است. از آنجا که گزارشهای سازمان، از حمایت های حقوقی و قضایی شایسته برخوردار نبود، کوشش شد که هر چه بیشتر به علمی و تخصصی تر شدن نزدیک شود. برای آنکه با خاستگاهها و مظاهر فساد به صورتریشهای و هدفمند برخورد شود، درصد بازرسیهای مستمر و از پیش برنامه ریزی شده، افزایش یافت، جهت کاهش تنشها و ابهامات، بجای گزارش های محیطی، بیشتر به گزارش های موضوعی روی آورده شد.
همچنین برای جبران کمبود نیروی انسانی، همت بر آموزش نیروها و هر چه کیفی تر کردن آنها، معطوف گردید تا هر یک، جای چندین نفر فعالیت نمایند. از جمله، تجهیز مدیران و کارشناسان به فن آوری اطلاعات، از IT تا ICDL و E-Learning و تخصصی تر کردن دوره های آموزشی – مهارتی در مراحل نوآموزی، بازآموزی و آماده سازی، به این امید که با بهرهگیری از ما
شین افزار و رایانه، سیستم نظارت و بازرسی را هر چه بیشتر با پیشرفت های روز در بخش های نرم ا فزاری و سخت افزاری هماهنگ نمود.
با مجازی شدن مدیریت، سازمان و دولت، رفته رفته به مجازی شدن جهان نزدیک می شویم چنانچه اعمال مدیریت امروزی، تنها منوط به حضور مدیر در محل مدیریت و اداره اش نیست و بخش اعظم آن با کنترل از راه دور (همانند روشهای پیشگیری و درمان در ا مور پزشکی) انجام می شود ؛ اعمال نظارت و بازرسی نیز، می تواند با بهره گیری از دانش فنی روز، شدنی باشد. گرچه در تولید علم سهم چندانی نداریم، حداقل در چگونگی کاربرد و مصرف آن باید س
هیم شد؛ اینکه بیاموزیم که چگونه آنچه را دیگر کشورها ساخته اند، بهره برداری نماییم.
با توجه به گستردگی دستگاههای اجرایی و تخصصی شدن فعالیت ها، منحصر کردن نظارت و بازرسی به شیوههای سنتی و به عبارتی، دستی و فیزیکی، همانند آنست که در انبار کاه به دنبال سوزن گشت. بنابراین در چنین اوضاعی، تنها راه حل، اعما
ل شیوه مدیریت نظارت و نظارت مجازی(الکترونیکی) است. شیوه ای که ما را به توسعه قضایی رهنمون می سازد. چرا که تحقق توسعه قضایی در گرو توسعه نظارت است و توسعه نظارت نیز، وابسته به مدیریت نظارت است ؛ نه نظارت و بازرسی منفعلانه، مو
ردی و مقطعی.
دانشمندان با بهره جستن از رایانه هایی که قابلیت انجام تریلیون
ها محاسبه در ثانیه را دارا هستند، قادر خواهند بود تا آثار تغییرات جوی را براحتی پیش بینی کنند، سیستم های مکانیکی دقیق تر و کم آلاینده تری را طراحی نمایند و از منظر جدیدی به مطالعه طبیعت و شناخت عناصر آن بپردازند.
با بررسی های به عمل آمده و مقایسه سیاست های چهار منطقه پیشرو جهان (ایالت متحده، ژاپن، جامعه اروپاو کانادا) در زمینه فن آوری اطلاعات به نظر می رسد سرمیه گذاری اصلی این کشورها در سه حوزه عمده زیر هزینه می گردد :
1- تحقیقات بنیادی و بلند مدت
هزینه این نوع تحقیقات به پیشرفت های قابل توجه در علوم رایانه و ارتباطات منتهی خواهدشد.
دستاوردهایی هم چون شبکه جهانی اینترنت، هوش مصنوعی، گرافیک رایانه ای و فن آوری رایانه های مجتمع با کاربری آسان، عملا مدیون سرمایه گذاری قبلی کشورمان فوق در این حوزه است.
2-توسعه نرم افزارهای پیشرفته
سرمایه گذاری در این بخش به روند ابداعات و اختراعات شتاب می بخشد و در بسیاری از زمینه ا رفاه و تسهیلات جدید را وارد زندگی بشر می کند.
3- تحقیقات در زمینه آثار اقتصادی و اجتماعی انقلاب اطلاعات
فن آوری اطلاعات و تجارت الکترونیکی
اقشار مختلف جامعه، به ویژه بخش خصوصی، منافع زیادی از سرمایه گذاری و تحقیقات در حوزه تجارت الکترونیکی برده اند.
بنا به ادعای نشریه وال استریت ژورنال، از سال 1990 به بعد سرمایه گذاری در زمینه تجارت الکترونیکی در ایلات متحده سالیانه بیش از 300 درصد رشد و عملا بیش از 50 درصد سرمایه گذاری بخش خصوصی در حوزه تحقیقات و صنایع مرتبط با تجارت و بازرگانی الکترونیکی بوده است. بنگاههای تجاری با بهره گیری از فن آوری اطلاعات موفق به ایجاد تحولات چشم گیری در فعالیت خود شده انداز جمله این تغییرات می توان به کاهش هزینه ها، افزایش بهره وری، کاهش زمان توسعه و تولید محصولات جدید، بهره گیری از مهارت گروهی کارکنان، گسترش حوزه فعالیت سازمان از طریق ایجاد ارتباط نزدیک تر با مشتریان، توزیع کنندگان و شر
کا اشاره کرد.
در این قسمت به پنج مورد از کاربردهای فن آوری اطلاعات در تجارت الکترونیکی اشاره می گردد.
1- بازار روز الکترونیکی
تعدادی از موسسات تجاری در حال ایجاد بازار روز الکترونیکی هستند، ب
ازار هایی که به خریداران و فروشندگان این اجازه را می دهد که تا با یکدیگر ملاقات نموده، به تبادل کالا و خدمات بپردازند.
این موسسات خدمات قابل توجهی ارایه می دهند که جمله آنها از راهنمای خریداران و فروشندگان و تولید کنندگان، اطلاعات صنعتی بر اساس نیاز و تقاضا، حراج کالا به صورت پیوسته، ارایه خدمات مالی برای کلیه مراحل جابجایی نقدینگی مانند : تایید حساب خریدار و قبول سفارشات و پرداخت می توان نام برد.
تعدادی از موسسات در حال بررسی و ایجاد فن آوری های جدیدی هستند که این فن آوری ها بازار روز الکترونیکی را موثر تر و پر رونق تر خواهند نمود.
به طوری که خریداران عمده قادر خواهند بود تا اطلاعات توزیع کنندگان مختلف را تلفیق نمایند، سیاست های نیاز- محور را با سیستم های مالی و حسابداری خود یکپارچه کنند در فضای تجاری جدید ابزارهای رایانه ای هوشمندی وجود خواهند داشت که به کمک آنها خریدار بتوانند ارزش واقعی کالا را مورد مقایسه و بررسی قرار دهد. در این شرایط فروشندگان وارد یک رقابت جدی خواهند شد. رقابتی که تناه بر اساس قیمت کالا نبوده، بلکه به عوامل دیگری همچون دوام و کاربرد کالا، ضمانت، شرایط حمل ونقل، تحویل و; بستگی دارد.
علی رغم اینکه روند تبادل کالا و خدمات به صورت الکترونیکی هنوز در ابتدای راه است، آمار به دست آمده نشان می دهد که به طور میانگین هزینه تولیدات 5 الی 15 درصد، هزینه های اداری 70 درصدو زمان سفارش تا تحویل کالا از 7 روز به 2 روز کاهش یافته است.
2- مدیریت دانش
بسیاری از بنگاههای تجاری دریافته اند که بزرگترین سرمایه، دانش کارکنان است. لذا همواره سعی می کنند تا زمینه مناسب را به منظور تولید، شناسایی، گردآوری و سازماندهی دانش داخلی بنگاه فراهم نموده و نه تنها کارکنان ، بلکه مشتریان و توزیع کنندگان را نیز در بهره وری این دانش سهیم نمایند. فن آوری اطلاعات می تواند کمک شایانی به مدیریت بهره برداری این دانش بنماید.
یکی از زمینه های تجربه شده عبارت است از « پایگاه بهترین پیشنهادات ». به عنوان مثال یکی از پایگاههای جدیدی که اخیرا وارد بازار شده است، می تواند به طور اتوماتیک کلیه مراحل زیر را هوشمندانه تعقیب نماید.
3- داده کاوی
کمپانی های زیادی از ابزارهای داده کاوی بهره گرفته اند تا بتوانند داده های حج
یم و گسترده را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده، روند های موجود را بیابند.
به عنوان نمونه فروشگاه بزرگ وال- وارث یکی از بزرگترین فروشگاه های زنجیره ای اقدام به ایجاد پایگاه عظیمی از داده به حجم 24 ترابایت(تریلیون بایت) نموده است.
با استفاده از این پایگاه وال-مارث قادر است تا به طور همزمان اقدام به گرد آووری
و تحلیل روند فروش کالا در 2900 شعبه فروش نماید.
شاید جالب توجه باشد که به کمک ابزار هوشمند داده کاوی یا اکتشاف روند داده ها، فروشگاه فوق می تواند اطلاعات کلیه خریدها در سطوح هر بخش از فروشگاه، موجودی کالا در هر قفسه، موجودی انبار، پیش بینی فروش، کاهش و یا افزایش فیمت ها، کالاهای موجود توسط مشتریان و غیره را گردآوری نموده و در اختیار مدیران فروشگاه، توزیع کنندگان و مشتریان خود قرار دهد.
این فن آوری نرم افزاری قدرت مانور بی نظیری برای وال-مارث ایجاد کرده استتا بتواند کالاهای مناسب را در کوتاه ترین زمان به هر یک از فروشگاههای متقاضی برساند.
4- آموزش فن آوری- محور
بازار آموزش های فن آوری – محور با سرعت در حال رشد است.
مدیران دریافته اند که این روش آموزش به آموزش گیرنده اجازه می دهد تا در هر ارگانی که برایش مناسب باشد، هر کجا که بتواند و با سرعت فراخور حال خود، به یادگیری بپردازد.
تجربه نشان داده است که این روش از آموزش کلاسیک و سنتی اقتصادی تر و اثر بخش تر بوده است.
ناگفته نماند که هنوز برخی از محققین معتقدند که بسیاری از ابعاد و روشهای یادگیری، در نرم افزار های آموزشی تحت وب لحاظ نشده اند.
5- تحول در نظام های تعمیرات و نگهداری
امروزه به کمک فن آوری اطلاعات می توان به طور مستمر شرایط محیطی و عملکرد سیستم ها را در نیروگاه، سد ها، موتورهای هواپیما، وسایل نقلیه و خطوط تولید پیشرفته، تحت نظارت کنترل قرار داد.
با بهره گیری از سنسور های پیشرفته عملکرد کلیه سیستم ها به یک مرکز تصمیم گیرنده مخابره شده و عوامل تصمیم گیرنده کوچک ترین مشکلات را شناخته و نسبت به رف
ع آن اقدام می کنند.
پیشگیری های به موقع باعث می شود تا نظام تعمیرات و نگداری جدید با اطمینان و دقت بیشتر و صرف هزینه کمتر به پشتیبانی سیستم های حساس بپردازد.
تحقیقات پیشرفته و کاربردهای آینده
برخی از تحقیقات پیشرفته در آینده ای نه چندان دور، اثر قابل توجهی بر فعالیت تجارت الکترونیکی خواهد داشت. به عنوان مثال به 5 مورد زیر اشاره می گردد :
1- آثار اقتصادی، حقوقی و اجتماعی فن آوری اطلاعات
چند مسئله فراروی پدیده تجارت الکترونیکی قرار دارد، به طوری که اگر این مسائل در سطح بین المللی حل و فصل نشوند، تجارت الکترونیکی در عمل با مشکل مواجه خواهد شد، برخی از این مسائل عبارتند از :
2- مراقبت از اطلاعات شخصی کاربران، با توجه به اینکه در مواردی سوء استفاده از شماره رمز کارت های اعتباری گزارش شده است ( سرقت الکترونیکی).
3- حقوق مالکیت معنوی
4- مالیات کالاهایی که از طریق اینترنت خریداری می شوند.
5- حمایت از حقوق مشتری در اقصی نقاط جهان
6- ارزش حقوقی امضاهای الکترونیکی (امضاهایی که اسکن شده و به همراه هر نامه چاپ می شوند(.
7- تناقص بین مرزهای جغرافیایی کشور ها و دهکده جهانی که در آن ارتباطات، مجازی و دیجیتالی هستند.
مباحث فوق و بسیاری از مباحث مشابه، فهرست پروژه هایی را تشکیل می دهند که در حال حاضر به صورت میان رشته ای توسط محققین علوم رایانه، مخابرات و
علوم انسانی در دست بررسی و پژوهش هستند. پیشبینی می شود که اجرای این پروژه ها راهکار های جدیدی را برای تعریف مشاغل، ساختار های سازمانی موسسات و ساختار بازار های تجارتی معرفی نمایند.
2- اینترنت، نسل دوم
در فهرست پروژه های جاری ایالات متحده، پروژه ای تحت عنوان اینترنت، نسل دوم در دست پیگیری است.
هدف نهایی این طرح دستیابی به شبکه ای است که سرعت آن 100 الی 1000 برابر اینترنت کنونی است. این پروژه ها عملا یک سرمایه گذاری بلند مدت در زمینه شبکه سازی است.
پهنای باند جدیدی که اینترنت، نسل دوم ارائه خواهد داد، منتهی به ارائه کاربردهای جدید و پیشرفته در زمینه تجارت الکترونیکی خواهد شد.
3-نرم افزار های خودکار
یکی دیگر از زمینه های تحقیقات پیشرفته به صورت گویش (رسانه صوت) درک نموده و مثلا فرمان زیر را انجام دهند.
تصور کنید اگر چنین خدماتی آن هم به صورت سیار و حتی در حال تردد انجام پذیرد، چه تحول جدیدی در خدمات تجاری و بازرگانی ایجاد خواهد نمود.
4- مدیریت اطلاعات
انجام فعالیت های تجاری در عصر انفجار اطلاعات امری بس دشوار است، چرا که عبور از میان انبوهی از اطلاعات، یافتن مطالب مورد نیاز ، پالایش آ
نها، تحلیل مطالب، دسته بندی و ذخیرهمطالب منتخب برای عوامل تصمیم گیرنده در محیط تجاری الکترونیکی بسیار تعیین کننده است.
به عبارت دیگر اگر قرار باشد که فعالیت های بازرگانی و داد و ستد در فضای دیجیتالی مورد پذیرش ملل مختلف واقع گردد، باید متقاضیان بتوانند به راحتی به اطلاعات فروشندگان، محصولات، خدمات و خریداران دسترسی پیدا کنند. با حجم اطلاعات موجود روی شبکه وب و روند رو به رشد آن، ساز و کارهای جستجوی کنونی پاسخگوی نیاز های پیش گفته نخواهد بود، لذا مدیریت اطلاعات پیشرفته نیز یکی دیگر از زمینه های تحقیقاتی کلیدی به شمار می رود.
5-مدیریت اطلاعات چند زبانه و ترجمه مکالمات تلفنی همزمان
در حال حاضر یکی از پروژه های مهم جامعه اروپا رفع مشکل زبان است.
بنابراین در طرح بلند مدت فن آوری اطلاعات در جامعه اروپا، پیش بینی شده است که افراد از ملیت های مختلف بتوانند به راحتی با یکدیگر مکالمه تلفنی یا از طریق اینترنت داشته باشند و هر یک به زبان ملی خود سخن بگویند.
با روند رو به گسترش اشتراک اینترنت در کشور های پهناوری
همچون چین و هند، نیاز به رفع مشکل زبان برای تسهیل در تجارت الکترونیکی بیشتر احساس می گردد.
ایالت متحده نیز از جمله کشورهای پیشرو در انجام این پژوهش است.
موج اول تحولات در فن آوری اطلاعات، توسط صنایع مربوطه
و پژوهشگران علوم رایانه و مخابرات آغاز شد، ولی بدیهی است که موج جدید تحولات رعد آسای فن آوری اطلاعات، بر تمامی فعالیت های اقتصادی اثرگذار خواهد بود. به عبارت دیگر، همان طور که شبکه اینترنت اثر قابل توجهی بر ساختار داخلی سازمان ها و تعادل آنها با رقبا، توزیع کنندگان و مشتریان داشته است، پیشرفت های آتی در فن آوری اطلاعات نیز تحول
قابل ملاحظه ای در روش های رقابت موسسات و بنگاههای تجاری، در سطح ملی و بین المللی ایجاد خواهد خواهند کرد.


دانلود مقاله کاربرد های لیزر pdf دارای 25 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود مقاله کاربرد های لیزر pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود مقاله کاربرد های لیزر pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن دانلود مقاله کاربرد های لیزر pdf :
امروزه لیزر کاربردهای بیشماری دارد که همه زمینه های مختلف علمی و فنی فیزیک-شیمی-زیست شناسی - الکترونیک و پزشکی را شامل می شود. همه این کاربردها نتیجه مستقیم همان ویژگی های خاص نور لیزر است.
لیزر مخفف عبارت light amplification by stimulated emission of radiation می باشد و به معنای تقویت نور توسط تشعشع تحریک شده است.اولین لیزر جهان توسط تئودور مایمن اختراع گردید و از یاقوت در ان استفاده شده بود. در سال 1962 پروفسورعلی جوان اولین لیزر گازی را به جهانیان معرفی نمود و بعدها نوع سوم وچهارم لیزرها که لیزرهای مایع و نیمه رسانا بودند اختراع شدند.در سال 1967 فرانسویان توسط اشعه لیزر ایستگاههای زمینی شان دو ماهواره خود را در فضا تعقیب کردند, بدین ترتیب لیزر بسیار کار بردی به نظر آمد.نوری که توسط لیزر گسیل می گردد در یک سو و بسیار پر انرژی و درخشنده است که قدرت نفوذ بالایی نیز دارد بطوریکه در الماس فرو میرود . امروزه استفاده از لیزر در صنعت بعنوان جوش اورنده فلزات و بعنوان چاقوی جراحی بدون درد در پزشکی بسیار متداول است.
لیزرها سه قسمت اصلی دارند:
-پمپ انرژی یا چشمه انرژی: که ممکن است این پمپ اپتیکی یا شیمیایی و یاحتی یک لیزر دیگر باشد
- ماده پایه وزفعال که نام گذاری لیزر بواسطه ماده فعال صورت میگیرد
- مشدد کننده اپتیکی : شامل دو اینه بازتابنده کلی و جزئی می باشد
طرز کار یک لیزر یاقوتی:
پمپ انرژی در این لیزر از نوع اپتیکی میباشد ویک لامپ مارپیچی تخلیه است(flash tube) که بدور کریستال یاقوت مدادی شکلی پیچیده شده(ruby) کریستال یاقوت ناخالص است و ماده فعال ان اکسید برم و ماده پایه ان اکسید الومینم است.
بعد از فعال شدن این پمپ انرژی کریستال یا قوت نور باران می شودو بعضی از اتمها رادر اثرجذب القایی-stimulated absorption برانگیخته کرده وبه ترازهای بالاتر می برد.
پدیده جذب القایی: اتم برانگیخته = اتم+فوتون
با ادامه تشعشع پمپ تعداد اتمهای برانگیخته بیشتر از اتمهای با انرژی کم میشود به اصطلاح وارونی جمعیت رخ می دهد طبق قانون جذب و صدور انرژی پلانک اتمهای برانگیخته توان نگهداری انرژی زیادتر را نداشته وبه تراز با انرژی کم بر میگردند وانرژی اضافی را به صورت فوتون ازاد می کنند که به این فرایند گسیل خودبخودی گفته می شود ولی از انجایی که پمپ اپتیکی
مرتب به اتمها فوتون می تاباند پدیده دیگری زودتر اتفاق می افتد که به ان گسیل القایی-stimulated emission گفته می شود .وقتی یک فوتون به اتم برانگیخته بتابد ان را تحریک کرده و زودتر به حالت پایه خود بر می گرداند.
گسیل القایی: اتم+دو فوتون = اتم برانگیخته+ فوتون
این فوتونها دوباره بعضی از اتمها را بر انگیخته میکنند و واکنش زنجیر وار تکرار می شود.
بخشی از نور ها درون کریستال به حرکت در می ایند که توسط مشددهای اپتیکی درون کریستال برگرداننده می شوند واین نورها در همان راستای نور اولیه هستد بتدرج با افزایش شدت نور لحظه ای می رسد که نور لیزر از جفتگر خروجی با روشنایی زیاد بطور مستقیم خارج می شود .
لیزر CO2
لیزرهای گازی نوع خاصی از لیزر است که در آن گازی داخل یک لوله ی شفاف مثل لامپ مهتابی می رود. عبور جریان از این لوله باعث رفت و آمد ِ فوتون می شود. اولین نوع ِ این لیزرها هلیم نئون بود. یعنی همین لیزرهای خانگی و مدارس. این لیزر ِ ایمن توسط یک ایرانی در مؤسسه ی بل به نام دکتر علی جوان اختراع شد. نوع دیگر لیزر لیزر CO2 است. البته در محفظه ی آن هلیوم و مقداری نیتروژن هم هست. کاز نیتروژن انرژی ِ الکترودها را ذخیره می کند. پس از برخورد مولکولهای نیتروژن به مولکول CO2 این انرژی انتقال می یابد. مولکولهای CO2 برانگیخته می شوند. گاز هلیوم به انتقال ِ انرژی کمک می کند. همچنین کمک می کند تا مولکولهای دی اکسید کربن زودتر به ترازهای انرژی عادی یا حالت عادی خود برگردند. این لیزرها بازده خوبی دارند.
نمایی از لیزر گازی دکتر علی جوان (مجله Smithsonian آوریل 1971)
تاثیر لیزرکم توان بر روی سلولهای عصبی
در مطالعه ای که با استفاده از اشعه لیزر هلیوم- نئون 632.8 نانومتر برای تعیین اثر نور لیزر برروی سلولهای مغز جنین موش و سلولهای مغز موش بالغ انجام شد مشخص گردید که نور مستقیم لیزر هلیوم- نئون به میزان 3.6 ژول بر سانتی متر مربع سبب تسریع در پروسه های سلولی رشد و نمو گرد ید که در نمونه کنترل نور لیزر ندیده فقط مقدار کمی رشد دیده میشد. این مشاهده پیشنهاد میکند که اشعه لیزر کم توان را میتوان در موضعی که بطور آزمایشی باعث آسیب عصب محیطی در آن شده ایم بکار برده و باعث تسریع پروسه های رشد در آن شویم و در نتیجه آن باعث تسریع در ترمیم جراحت عصب شویم.مکانیزم لیزر کم توان در بافت عصبی بطور کامل فهمیده نشده است ولی بعضی آزمایشات بطور ضمنی اثرات فتوشیمیایی نور لیزر را در سیستمهای بیولوژیک توضیح میدهد. سیتوکرومها تاثیر پذیرفته وباعث تحریک فعالیت Redox در زنجیره تنفس سلولی میگردد ودر نتیجه سبب افزایش در تولیدادنوزین تری فسفات شده که بنوبه خود باعث فعالیت Na,k-ATPase و دیگر حامل های یونی میشود که در نها یت باعث افزا یش فعالیت سلولی میگردد.


دانلود مقاله در مورد پرش به محتوای اصلیرفتن به نوارابزار pdf دارای 19 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد دانلود مقاله در مورد پرش به محتوای اصلیرفتن به نوارابزار pdf کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود مقاله در مورد پرش به محتوای اصلیرفتن به نوارابزار pdf ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن دانلود مقاله در مورد پرش به محتوای اصلیرفتن به نوارابزار pdf :
تاریخچه آب انبار
آب انبار در کشورهای یونان و روم نیز از این شیوه برای ذخیره آب استفاده میشد.
آبانبار در ایران
شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک بخش عمده ای از ایران، تاثیر ژرف و بنیادی در خلق پدیدههای گوناگون معماری این سرزمین گذاشته است. ریزشهای آسمانی در ایران، به جز ناحیه شمالی و سواحل دریای مازندران، در بقیه نواحی بسیار کم است. به همین دلیل، از دیرباز در بیشتر دشتهای وسیع ایران، برای دسترسی به آب، تلاش چشمگیری صورت گرفته و ایرانیان با بهره جستن از تمامی تواناییهای خود، دهها کیلومتر قنات حفر کرده اند. آنها در کنار ساخت قناتها و سدها، به ذخیره سازی آبهای فراوان زمستانی برای به مصرف رساندن آنها در فصلهای گرم سال نیز توجه داشته اند و برای تحقق این مساله، «آبانبار» را بنیان گذاشته اند.
آبانبارها علاوه بر نقش مهمی که در زندگی روزمره مردم داشته اند، از موقعیت خاصی نیز در فرهنگ و اعتقادات مردم این سرزمین، بهره مند بوده اند. پیوند میان آب و آیینهای مذهبی، در دوران بعد از اسلام نیز در ایران ادامه یافت؛ به گونه ای که نیایشگاههای آناهید، جای خود را به مصلیهای شکوهمند خارج از شهر داد.
آبانبارها در بافت شهرهای حاشیه کویر، مرکز بسیاری از آبادیها و شهرکها و محلهها بودهاند و در بسیاری از محلهها بزرگترین و چشمگیرترین واحد معماری به شمار میروند.
فن ساختمان و شیوه معماری در ساختمان آبانبارها دارای اعتبار خاصی است؛ چرا که سازندگان این واحدها با دقت و نکتهسنجی بسیار، به مسایل عمده ای چون میزان فشار آب بر کف و سطح آبانبار، مساله اندود داخل بنا، تهویه، تصفیه و جلوگیری از آلودگی آب، توجه کامل داشتهاند.
هنر تزیین نمای خارجی این آبانبارها، به خصوص سردر ورودی آنها و در برخی از موارد، انتخاب اشعار جالبی برای کتیبه بالای سردر، همگی نشان دهنده آن است که این بناها با بسیاری از ویژگیها و روحیات ساکنان پیرامون خود، ارتباط نزدیک و مستحکمی داشته اند.
دلایل وجودی آبانبار
دلایل جمعآوری و نگهداری آب در آبانبارها را میتوان به صورت زیر دسته بندی کرد:
الف) تبخیر شدن آب در اثر تماس مستقیم با گرمای خورشید و جریان هوا
ب ) فاسد شدن آب در هوای آزاد
ج) گرم شدن آب به علت تابش نور خورشید
عملکرد و ارکان آبانبارها
انواع آبانبارها از نظر نوع عملکرد و ارکان :
1 آبانبارهای خصوصی: این آبانبارها در خانههای شهری و یا روستایی، عموما در زیر ساختمان یا در زیر سطح حیاط ساخته میشوند. مخازن این آبانبارها معمولا مکعب یا مستطیل هستند و سقفی مسطح یا گهوارهای دارند. در این نوع آبانبارها اگر مخزن زیر حیاط خانه ساخته میشده، برداشت آب از آنها با دلو و از راه دریچهای که در سقف یا نزدیک به سقف بوده، به وسیله تلمبه
دستی انجام میگرفته است. اما چنان چه مخزن در زیر قسمت مسکونی ساخته می شد معمولا دسترسی به آب از طریق پاشیر صورت میگرفت. این مخازن، عمدتا یک هواکش یا بادگیر برای تهویه دارند که تا بام خانه امتداد مییابد. گنجایش برخی از این آبانبارها برای تامین مصرفی سه تا چهار سال یک خانه، کافی است.
«ایران به جز چند رود بزرگ و متوسط که با بهرهمند بودن از سرچشمههای برفگیر، در تمامی طول سال جریان دارند، عمده رودها در بخش کوتاهی از سال، آب در بستر دارند و بیشترشان از میانه بهار تا پایان پاییز، خشک و بی آب هستند.»
2 آبانبارهای عمومی: این آبانبارها اکثرا بناهای بزرگ و چشمگیری هستند و سازندگان آنها حکام و اعیان یا مردان نیکوکار محلی بودهاند که هزینه ساخت آنها را از بیتالمال یا از اموال خویش میپرداخته اند.
الف) آبانبارهای شهری: معمولا در مراکز محلهها و در کنار امکان مذهبی، آموزشی، رفاهی و تجاری ساخته میشدند. نمونههای بازمانده از این آبانبارها نشان میدهد که آنها نسبت به انواع دیگر دارای ظرفیت بیشتری بوده و می توانستند نیاز محلات پرجمعیت شهری را برای ماهها تامین کنند.
اهمیت حیاتی این بناها موجب میشد که در انتخاب نوع مصالح و کیفیت ساختمان آنها شود و افزودن بر بخشها و اجزای ضروری، جلوخانهایی بزرگ، سردر و هشتی، پلههای پهن، بادگیرهای بلند و همچنین تزیینات گوناگون در آنها به کار رود. از جمله معروفترین این آبانبارها در تهران باید به این موارد اشاره کرد: «سید اسماعیل، صاحب ایوان، بابا نوذر، یوزباش، سید ولی، امامزاده یحیی، رضا قلی خان، چهل تن و کوچه غریبان.
در سمنان آبانبار قلی و سرخه، در قزوین آبانبارهای حاج کاظم و سردار بزرگ، در مشهد آبانبارهای حوض لقمان، حوض میرزا ناظر، بالا کوچه و چهل پایه و در کاشان آبانبار سیدحسین دخان، از نمونههای معروف این نوع معماری به شمار میروند.
2_ب) آبانبارهای روستایی: عموما در میدانهای مرکزی روستاها ساخته میشدند. این آبانبارها معماری بسیار ساده ای داشتند و از مصالح موجود در محل و بیشتر بدون تزیینات و پیرایهها، شکل میگرفتند. از نمونههای شناخته شده این آبانبارها میتوان به آبانبار حاج سیدحسین در آبادی خنک (خونک) و آبانبار دو راه در آبادی در رحمت آباد استان یزد اشاره کرد.
2-ج) آبانبارهای قلعه ای: این آبانبارها بسیار ساده و اغلب به صورت حوضهای سرپوشیدهاند. مخزن آنها نسبتا کوچک و عمیق است و به شکل چاهی سریع در قسمت مرکزی آبانبار ساخته میشده است. برخی از آنها به نحوی با مجموعه بناهای قلعه ترکیب شدهاند که بتوانند آب باران که روی بامها و صحن قلعه روان میشود، جمع آوری و ذخیره کنند.
معماری آبانبارهای داخل کاروانسراها را میتوان تاثیر گرفته از این نوع آبانبارها دانست و در این گروه مطالعه کرد. این بناها معمولا به صورت حوضهایی سرپوشیده در میان حیاط و روی محورهای اصلی کاروانسرا ساخته میشدند.
2-د) آبانبارهای میانراهی: این آبانبارها معمولا در مسیر جادههای کاروانرو و در کنار کاروانسراها شکل میگرفتند. آنها مخازن استوانهای و پوشش گنبدی دارند و برخی نیز اطاق و کلاهفرنگیهایی برای استراحت مسافران و خواندن نماز دارند.
از نمونه آبانبارهای میانراهی میتوان به آبانبارهای حوض بلند وزیر بر سر
راه یزد به مشهد و آبانبار حاج حسین معمار در جاده یزد به تهران، اشاره کرد.
2-ه) آبانبارهای بیابانی: معمولا در بیابانهای خشک و به منظور سیراب کردن دامها ساخته میشدند. مخازن این آبانبارها معمولا چهارگوش ساخته میشده و دیوارهایشان حدود دو متر بالاتر از سطح زمین بوده است.
مقدمه
شکل 1: یک آب انبار قدیمی سنگی در جاده تهران – گرمسار. در این عکس قسمت های مختلف آب انبار شامل مخزن، گنبد و سردر راه پله مشخص می باشد.
به دلیل خشکی آب و هوای بخش عمده ای از کشور ایران و عدم ریزش باران کافی در بیش از شش ماه از سال در اکثر نقاط و در نتیجه فصلی بودن آب رودخانه ها و عدم دسترسی به آب، تمهیدات گوناگونی جهت تامین آب شیرین در فصول خشک سال شده است. احداث بند، قنات و آب انبار را می توان از این جمله نام برد. در این رابطه، آب انبار همان گونه که از نام آن مشخص است، برای ذخیره آب در فصول پر آب و استفاده از آن در بقیه ایام سال می باشد.
قدیمی ترین آثار به جای مانده از آب انبار تقریباً با پیدایش اولین تمدن های ایران هم زمان است. مخزن آب شهر ایلامی – دورانتاش (1) در چغازنبیل مربوط به هزاره دوم قبل از میلاد هنوز باقی است. از دوران حکومت هخامنشیان نیز بقایای آب انبار و آب راه های متعدد در قصر جمشید وجود دارد.
در دوره اسلامی، آب انبار نیز مانند سایر ابنیه شهری در مراکز تجمع، مانند راسته های بازار و مراکز محلات و همچنین در کاروانسرا های بین راهی احداث می شده. در شهر های گرم و خشک ایران هر محله ای اغلب برای خود یک آب انبار داشته که توسط اهالی محل احداث می شده و یا گاهی بانی آن یکی از افراد متمکن و خیرخواه محله بوده است. آب انبار توسط اهالی خود محل اداره می شد و از کسی مبلغی برای استفاده از آن گرفته نمی شد، فقط اهالی محل خرج تعمیرات و نگهداری آن را می پرداخته اند.
در شهر های گرم و خشک آب انبار از ابنیه مهم شهری بوده و بنای آن با بادگیر های بلند و گنبد های حجیم از فواصل دور در سیمای شهر خودنمایی می کرده است. آب انبار های مهم دارای سردر های ورود بسیار زیبا بوده اند که با انواع کاربندی ها و مقرنس ها تزیین می شده و گاهی شعری در جهت سلام بر امام حسین (ع) و لعنت بر یزید و یا یادآوری خیری که بانی آن انجام داده بر روی کاشی های هفت رنگ نقش می بست. چنانچه ابیات زیر قسمتی از اشعار نوشته شده بر روی آب انبار حاج میرزا حسین عامل در نزدیکی میدان امام ساوه بیانگر آن است.
تاریخ احداث آب انبار ها، معمولاً در درگاه آن ها ثبت می شده و با حساب ابجد، سال بنای این آب انبار 1186 هجری قمری (2) که به دوره زندیه بر می گردد، می باشد.
فراهم نمودن آب بهداشتی، خنک و قابل دسترس برای همه اهالی، احتیاج به یک سری تدابیر زیست اقلیمی داشته است که در دنباله این مقاله بحث خواهد شد.
اقلیم
شکل 2: سردر راه پله یک آب انبار در روستای کوهستانی ابیانه. مخزن آب انبار، درست پشت راه پله واقع است.
آب انبار در نواحی گرم و خشک از جمله ملزومات مهم برای تداوم زندگی در این مناطق بوده و در اکثر محلات شهری و روستا ها یک یا چند آب انبار وجود داشته است. این آب انبار ها شامل یک مخزن (3) بزرگ مکعب یا مکعب مستطیل و یا استوانه ای شکل در داخل زمین بوده اند که روی این مخزن را با طاق قوسی و یا گنبدی می پوشاندند (شکل 1). این مخازن غالباً یک و در بعضی از موارد دو راه پله برای برداشت آب از مخزن داشته اند (شکل 9).
در نواحی کوهستانی نیز با وجود اینکه بارندگی نسبتاً بیشتر از نواحی گرم و خشک است و اغلب در این نواحی چشمه سار ها و نهر های دایم یا فصلی جریان دارد ولی برای ذخیره آب قابل شرب، معمولاً از آب انبار استفاده می کردند، هر چند که تعداد آب انبار های در این نواحی کمتر از مناطق گرم و خشک می باشد. در بعضی از موارد، پوشش سقف آب انبار در نواحی کوهستانی خصوصاً در مناطق خوش آب و هوا و جنگلی، به صورت مسطح است و با چوب و کاهگل پوشش می شود. مخزن این نوع آب انبار ها به لحاظ پوشش سقف آن به صورت مکعب و یا مکعب مستطیل است (شکل 2).
شکل 3: نمای داخلی گنبد و هواکش آب انبار نو در محله آب انبار نو در ساری.
در شهر همدان، در دامنه کوه الوند، خانه ها اغلب چاه داشته اند. البته در بعضی از خانه ها که بر روی مجرای زیرزمینی قنات ساخته شده بودند، می توانستند مستقیماً از آب قنات استفاده کنند. در این گونه خانه ها، مسیر قنات از سیزان (4) رد می شده که اطاقی به نام حوضخانه در آنجا با طاق ها و آجرکاری های بسیار زیبا درست می کردند. این مکان در تابستان بسیار خنک بوده و جهت استراحت استفاده می شده. به این محل چشمه هم اطلاق می شده است. در اکثر سرا ها و مراکز محلات شهر نیز دسترسی به آب قنات امکان داشته است.
در مناطق پر آب و یا مناطقی که مقدار نزولات جوی زیاد می باشد، آب انبار هر چند به تعداد اندک، وجود داشته است. در شهر تاریخی اصفهان در کنار رودخانه زاینده رود، اغلب خانه ها دارای چاه آب بوده اند و با کندن چند متر از خاک زمین، دسترسی به آب شیرین در تمامی ایام سال ممکن بوده است. آب مورد نیاز باغ ها و باغچه ها در بهار و تابستان، از طریق شبکه مادی ها (5) که در محلات مختلف شهر جریان داشته و از رودخانه زاینده رود منشعب می شده تامین می گشته
است. ولی برای انجام عمل خیر یا در مناطق مرتفع شهر و در قسمت هایی از شهر که از رودخانه دور و عمق آب های زیرزمینی نسبتاً زیاد بوده، مانند منطقه تخت فولاد در جنوب شرقی شهر اصفهان، آب انبار وجود داشته است.
شکل 4: سردر ورودی آب انبار نو در ساری در استان مازندران.
در شهر شوشتر که در بین دو شاخه از رودخانه کارون قرار گرفته است نیز اهالی در خانه ها چاه آب داشتند. ولی از آنجایی که خاک این شهر شور است، لذا آب چاه شور بوده و اغلب برای استحمام، شستن ظروف و یا آبیاری درختان از این آب استفاده می شده است. جهت آب شرب، مردم از آب رودخانه استفاده می کردند. بدین ترتیب که سقا آب را با مشک به خانه ها می برده و در یک ظرف بزرگ گلی به نام حُب می ریخته. بعضی از افراد هم خود به رودخانه می رفتند و آب بر می داشتند. البته در اینجا نیز در مناطقی که از رودخانه دور بوده، آب انبار می ساختند.
در شهر های کنار دریای خزر نیز مواردی معدود آب انبار در محلاتی که امکان دسترسی به آب قابل شرب در تمامی فصول سال نبوده وجود داشته است ( شکل 3 و 4).
شکل 5: آب انبار سنگی قوام در ساحل خلیج فارس در بندر بوشهر.
در تمام مناطق یاد شده در فوق، شکل کلی کالبد آب انبار همان گونه بوده که در مناطق گرم و خشک توضیح داده شد؛ ولی در سواحل جنوبی کشور، نوع دیگری آب انبار که در آن منطقه به نام برکه و آبگیر نیز خوانده می شود، وجود دارد که اگرچه مخزن آن درون زمین واقع است، ولی محفظه بالای مخزن آن محصور نمی باشد و اهالی از طریق بازشو های اطراف مستقیماً به داخل آن می روند و آب را برداشت می کنند. آب این برکه ها عمدتاً از طریق جمع آوری آب باران از روی سطح زمین تامین می شود (اشکال 5 و 6).
در این سواحل اگرچه هوا مرطوب است، ول به دلیل میزان بسیار اندک بارندگی و شوری آب های زیرزمینی، وجود این برکه ها امری ضروری بوده و در اغلب موارد تنها امکان دسترسی به آب شیرین فقط از طریق آب برکه ها بوده است. در بندر لنگه و بندر بوشهر، با کندن چند متر از زمین به آب شور و یا تلخ می رسیدند و از این آب فقط جهت شستشو و آبیاری استفاده می کردند. بعضی از افراد مواقع شستن بدن با این آب، در آخر یک سطح آب شیرین بر روی بدن می ریختند تا نمک بر روی پوست بدن شسته شود.
آب
شکل 6: مخزن آب انبار سنگی قوام در ساحل خلیج فارس در بندر بوشهر.
آب انبار های به جز در سواحل جنوبی کشور غالباً در اواخر فصل زمستان شسته شده و مخزن آن ها از طریق نهر ها، قنات ها یا مسیل ها در اوایل فصل بهار یا مواقع بارندگی پر می شده. یکی از نکات مهم جهت تعیین مکان آب انبار، نزدیکی آن به آب جاری در فصول پر آب بوده است. مخزن آب انبار درچه ای دارد که متصل به جریان آب قنات و یا نهر است. در مواقع پر کردن مخزن، مسیر عبور آب را کاملاً تمیز کرده و آن را از هرگونه آلودگی پاک می کردند و بعد از باز کردن دریچه مخزن، آب را در مخزن جاری می کرده اند تا پر شود.
به دلیل خنکی و بهداشتی بودن نسبی این آب، از آن فقط جهت آشامیدن و پخت و پز استفاده می کردند.
به سه روش آب بهداشی و مطبوع برای آشامیدن در آب انبار ها ذخیره می شده است:
1 – در آب انبار ها تاریکی محض وجود دارد و چون میکروب های غیر هوازی احتیاج به نور برای رشد و نمو دارند، بنابراین در این آب انبار ها از بین می روند.
2 – به واسطه جاذبه زمین، املاح و ذرات موجود در آب ته نشین می شوند. همچنین بر روی آب، نمک و آهک می ریختند تا مانند کلر باکتری ها را در آب از بین ببرند. بنابراین تصفیه آب هم از طریق فیزیکی و هم شیمیایی صورت می گرفته است. البته شایان ذکر است که در همه آب انبار ها موارد بهداشتی به یک میزان رعایت نمی شده.
3 – با قرار دادن مخزن آب انبار در داخل زمین و تهویه هوای داخل آن، آب آب انبار در زمستان یخ نمی زده و در تابستان نیز برای آشامیدن خنک بوده است. دلیل این مطلب در دو قسمت بعدی همین مقاله ذکر خواهد شد.
شیر آب آب انبار را معمولاً یک متر بالاتر از کف مخزن قرار میدادند تا رسوبات و املاح ته نشین شده در مخزن از شیر آب خارج نشود.
شکل 7: یک آب انبار پنج بادگیره با دو منبع ذخیره آب در جزیره کیش در اقلیم گرم و مرطوب. این آب انبار اخیراً مرمت شده است.
در سواحل خلیج فارس و دریای عمان، رعایت نکات بهداشتی در مورد آب برکه انجام نمی شده و آب آنها آلوده بوده است. در این نواحی به علت شور بودن اغلب آب های زیرزمینی، در بسیاری از نقاط این سواحل تنها منبع تامین آب شیرین، بارندگی فصلی بوده و لذا برکه ها در کنار مسیل ها و مناطق آب گیر احداث می شده است.
برکه ها راه پله مجزا نداشته و از سطل و یا دلو برای برداشتن آب استفاده می شده است. بعضی از برکه ها در داخل مخزن خود پله داشته اند مانند آب انباز قوام در بوشهر در شکل 6 و افراد می توانسته اند داخل مخزن برکه بروند و آبرا مستقیماً از آنجا بردارند. بازشو های اطراف مخزن هم برای برداشت آب و ورود و خروج به داخل مخزن بوده و هم عملکرد تهویه را داشته است (اشکال 7 و 10). لذا چون فضای مخزن به طریق صحیحی محصور نشده و گرد و غبار و آلودگی ها به راحتی وارد مخزن و نهایتاً داخل آب می شده و همچنین به دلیل تماس مستقیم مصرف کنندگان با آب مخزن، این آب غیر بهداشتی بوده است. به علاوه تابش آفتاب که از طریق بازشو ها وارد مخزن می شده، باعث گندیدگی و رشد موجدات آبزی می گردیده است.
با این وجود، به علت عدم دسترسی به منبع بهتر آب، استفاده از آب برکه ها برای اکثر اهالی این سواحل امری اجباری بوده است. اگرچه در اکثر شهر ها مدت هاست که برکه ها بلا استفاده مانده اند ولی روستا هایی که آب لوله کشی ندارند، هنوز اهالی از این آب استفاده می کنند.
البته در تعداد بسیار کمی از روستا های خوش اقبال که خاک آن شور نیست، مانند روستای طیس در شمال بندر چابهار، آب چاه شیرین است و اهالی مجبور به استفاده از آب برکه ها نیستند.
تهویه
شکل 8: آب انبار شش بادگیره در شهر تاریخی یزد با اقلیم گرم و خشک و ساخته شده در دوره قاجاریه که از بهترین نمونه های استفاده از جریان هوا جهت تهویه و خنک نمودن آب از طریق برودت تبخیری است.
فضای مخزن هیچ یک از آب انبار های حبس نمی باشد و همه آنها دریچه ای جهت تهویه هوا دارند. حبس بودن فضای مخزن علاوه بر آن که امکان دسترسی به داخل آن را مشکل می نماید، آب را هم بسیار گرم می کند. مانند اتومبیلی که در زیر آفتاب کلیه درب ها و پنجره های آن بسته باشد؛ لذا در روز های آفتابی فضای بسته مخزن بسیار گرم می شود. به علاوه، گرما و رطوبت بسیار زیاد داخل مخزن به مصالح و بدنه آن لطمه می زند. بدین لحاظ کلیه آب انبار ها دارای دریچه های تهویه بر روی بام مخزن (اشکال 3 و 11) و یا بادگیر می باشند. آب انبار های حاشیه کویر مرکزی ایران اکثراً دو، چهار و یا شش بادگیر در اطراف مخزن دارند.
این دریچه های تهویه و بادگیر ها، علاوه بر تهویه فضای داخل مخزن باعث خنکی و گوارایی آب آن نیز می شوند، زیرا مقدار تبخیر آب در داخل مخزن به دلیل جریان هوا افزایش می یابد و فضای داخل آب انبار و بالطبع آب موجود در آن خنک می شود.
همان گونه که عنوان شد، تهویه در برکه های جنوب کشور از طریق بازشو های ورودی و پنجره های اطراف مخزن صورت می گیرد، ولی در این جا چون این بازشو ها همسطح کف زمین مجاور هستند، لذا خاک و گرد و غبار به راحتی وارد مخزن برکه می شود و از آنجا که رطوبت هوا در سواحل جنوبی کشور نسبتاً زیاد است، بنابراین تبخیر چندانی در داخل مخزن صورت نمی گیرد. لذا اگرچه تهویه باعث جابجایی هوا در داخل مخزن می شود که امر مثبتی است، ولی باعث برودت آب مانند مناطق گرم و خشک نشده و به علاوه به دلیل پایین بودن ارتفاع بازشو ها، جریان هوا، آب داخل مخزن را آلوده می کند ( شکل 10 و 11).
شکل 9: پلان و مقطع آب انبار شش بادگیره یزد. این آب انبار دو راه پله دارد یکی برای مسلمانان و دیگری برای زرتشتیان. خاک مجاور مخزن به عنوان پشتبند در مقابل نیروی جانبی آب داخل مخزن و گنبد روی آن عمل می کند.
زمین
شکل 10: آبگیری در بندر لنگه. به دلیل اینکه پلان این نوع مخازن به شکل بعلاوه است، به آن چهار برکه نیز می گویند.
زمین آب انبار را در محلی انتخاب می کردند که سفت باشد و تحمل وزن سنگین دیوار مخزن و طاق آن و خصوصاً آب داخل آن را داشته باشد.
به سه دلیل مخزن آب انبار را در کلیه اقلیم ها و مناطق مختلف ایران همیشه در داخل زمین احداث می کردند:
1 – دلیل اول این که اگر مخزن بر روی سطح زمین باشد، فشار و نیروی جانبی آب درون آن به دیوار های مخزن باعث تخریب آن می شود و جهت مهار کردن این نیروی جانبی، احتیاج به پشتبند های بسیار قطور و تحمل مخارج بسیار بوده است؛ ولی اگر مخزن در داخل زمین قرار داشته باشد، خاک اطراف دیوار مخزن، باعث استحکام و مقاومت آن در برابر فشار آب درون آن می شود. همچنین در هنگام وقوع زلزله این نوع آب انبار در مقابل نیرو های جانبی زلزله مقاومت بسیار خوبی از خود نشان می دهد و در زلزله های مختلف ایران، آب انبار و سایر ابنیه زیرزمینی سالم و یا با آسیب نسبتاً کمی پابرجا مانده اند. (6)
2 – دلیل دوم که این نیز حایز اهمیت می باشد این است که وقتی مخزن آب انبار پاین تر از سطح زمین باشد، آب نهر یا قنات را می توان به راحتی و به طور طبیعی بر روی آن سوار نمود و احتیاج به نیروی اضافی جهت انتقال آب به داخل مخزن نخواهد بود.
هر چه به عمق بیشتری از زمین داخل شویم، نوسان درجه حرارت کمتر و پس از عمق 65 متری برابر معدل درجه حرارت سالیانه بر روی سطح زمین می باشد. (7) بنابراین آب آب انبار زیرزمینی همانند آب چاه، در زمستان یخ نمی زند و در تابستان خنک و گوارا می باشد که برای آشامیدن مزیت بسیار خوبی است.
در روز اول تیر ماه سال 1372 در هنگام ظهر درجه حرارت در اطراف آب انبار حاجی سید حسین صباغ کاشانی در بازار کاشان (8) 29 درجه و در مجاور پاشیر آب انبار 18 درجه سانتی گراد بوده است که نشان دهنده 11 درجه اختلاف بین هوای گرم خارج و دمای مطلوب در قسمت پاشیر می باشد.
نحوه اجرا و نوع مصالح
شکل 11: برکه عباسی در بندر لنگه در استان هرمزگان با اقلیم گرم و مرطوب. رنگ سفید بدنه برکه ها مانع ذخیره شدن بیش از حد حرارت در مصالح می شود.
برای احداث آب انبار، پس از مشخص کردن محل آن و کندن زمین، معمولاً کف آن را با شفته آهکی کاملاً می پوشاندند و یک پی یکپارچه به صورت رادیه ژنرال اجرا می کردند. در بعضی از موارد در صورت بزرگ بودن مخزن، کف آن را آجر فرش می کردند. دکتر پرویز ورجاوند، اندیشمند و محقق تاریخ اجتماعی و معماری ایران در این رابطه «آب انبار های خواجه و ریگ در یزد و آب انبار گنج علی خان در کرمان» (9) را مثال می زند.
برای دیوار های آب انبار از آجر قرمز که به نام آجر آب انباری معروف است و در مقابل آب مقاوم می باشد، استفاده می کردند. البته در نواحی کوهستانی و یا مناطقی که تهیه سنگ آسان تر و اقتصادی تر از آجر بوده از سنگ لاشه برای دیوار ها و گنبد استفاده می شده است (شکل 11). روی دیوار ها و کف مخزن را با ملات ساروج می پوشاندند و سپس روی دیوار ها را با گنبد و یا طاق و تویزه مسقف می نمودند.
نوع مصالح و نحوه اجرا همیشه یکسان نبوده است. برای احداث آب انبار سردار بزرگ در قزوین (10) که مخزن آن با 6000 متر مکعب گنجایش یکی از بزرگترین مخزن ها ها در ایران می باشد از شفته آهک در کل بدنه و کف بنا استفاده شده است (شکل 13). برای اجرای دیوار، این آب انبار، ابتدا محیط مخزن را به ضخامت دو متر و ضلع مجاور پله به ضخامت سه متر در زمین کنده اند. سپس این حفره را به تدریج با شفته آهکی پر کرده و بعد از سفت شدن آن اقدام به کندن خاک وسط مخزن نموده اند. کف مخزن را نیز با شفته آهک پر کرده و روی کل آن را ملات ساروج کشیده اند. سپس راه پله را مجاور دیوار قوی تر کنده و پس از تعبیه دیوار ها، روی آن را طاق آهنگ آجری زده اند. روی مخزن را نیز با تعبیه چهار فیلپوش در گوشه ها و یک گنبد دورچین عظیم آجری پوشانده اند.
شکل 12: آب انبار معصوم خانی، آب انبار حاج حسین و آب انبار عبد الحسین که به نام آب انبار های سه قلو معروف است در شهر نایین در استان اصفهان قرار دارند.
سازمان میراث فرهنگی این شهر یک راه ورودی از پایین راه پله به مخزن حفر کرده که حدود یک ماه وقت صرف شده تا دیوار مخزن با مته و کلنگ به ابعاد 220 × 120 متر برای ورودی کنده شود. هنگام ورود به مخزن، بازدیدکننده به عظمت بنای آب انبار که در عین سادگی انجام شده واقف می شود. طبق اظهار مقامات میراث فرهنگی، از این آب انبار در آینده احتمالاً به عنوان یک سالن تیاتر و یا نمایشگاه استفاده خواهد شد.
برای پوشش مخازن کوچک از طاق و تویزه و یا طاق کلمبه استفاده می شده و گاهی نیز ستون جهت نگهداری طاق ها در داخل مخزن زده می شده است مانند آب انبار میرزا مقیم در کاشان ( شکل 14 و 15)، آب انبار بزرگ جزیره هرمز و آب انبار قوام در بوشهر (شکل 6). همان گونه که در ابتدای این فصل اشاره شد، در مناطق کوهستانی و خوش آب و هوا و نقاطی که امکان دسترسی به چوب آسان بوده، برای آب انبار های کوچک از سقف های تیر چوبی با پوشش حصیر و کاهگل استفاده شده است (اشکال 2 و 16).
راه پله عموماً مجاور و یا عمود بر یکی از سطوح مخزن بوده و از سطح روی زمین شروع شده و تا پاشیر ادامه پیدا می کرده است. در مخازنی که راه پله مجاور یکی از سطوح مخزن است مانند آب انبار سردار در قزوین، ضخامت دیوار آن سمت را بیشتر می گرفتند تا جبران فضای خالی راه پله
برای مقاومت در مقابل نیروی جانبی آب و احیاناً زلزله بشود. در انتهای راه پله یک یا چند شیر آب از جنس برنج جهت برداشت آب تعبیه می کردند. در هنگام بمباران شهر ها در طی جنگ اخیر ایران و عراق از این راه پله ها به عنوان پناهگاه استفاده می شده است.

لیست کل یادداشت های این وبلاگ